ΑΡΧΑΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΣ - ΜΑΚΡΥΧΩΡΙ ΝΕΣΤΟΥ
Το Μακρυχώρι είναι ένας ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 220 μ., 111 κάτ.) του νομού Καβάλας. Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νομού, 37 χλμ. ΒΑ της πόλης της Καβάλας, στην πρώην επαρχία Νέστου. Υπάγεται δε διοικητικά στον δήμο Ορεινού. Οι νότιοι πρόποδες της Λεκάνης βόρεια του χωριού Μακρυχώρι υπήρξαν σημαντικό κέντρο ανάπτυξης μεταλλουργικών δραστηριοτήτων ευρείας κλίμακας. Στη θέση Πλατανιά διάσπαρτο υλικό που καλύπτει έκταση μεγαλύτερη των 100 στρεμμάτων προέρχεται από μεγάλες συγκεντρώσεις σκωριών . Προηγούμενες έρευνες βασισμένες σε τυπολογία κεραμικής έδειξαν ότι η μεταλλουργική δραστηριότητα είναι πιθανό να ξεκίνησε μεταξύ του 4ου και του 2ου αιώνα π.Χ. Βασισμένοι σε στοιχεία χημικών αναλύσεων οι μεταλλειολόγοι έθεσαν το ζήτημα σύνθετων μεταλλουργικών μεθόδων κατά τις οποίες η πρόσθεση μολύβδου στο πλούσιο σε μαγγάνιο μετάλλευμα ενεργούσε σαν συλλέκτης πολύτιμων μετάλλων χρυσού και αργύρου.
Έτσι είναι πολύ πιθανό, παράλληλα με τη μεταλλουργία σιδήρου, τα συγκεκριμένα πολυμεταλλικά κοιτάσματα να ευνοούσαν και την απόληψη χρυσού, γεγονός που συνέβαινε ίσως από τα ελληνιστικά χρόνια και έπειτα. Το ζήτημα της πιθανής βυζαντινής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου του Μακρυχωρίου δεν έχει πλήρως διασαφηνιστεί, ενώ τοπωνύμια του 16ου και 17ου αιώνα, όπως Μαντέμ Τσιφλίκι, Μαντέμ Λόφος και Μαντέμ Καρά, πιθανόν συσχετίζονται με τις μεταλλουργικές δραστηριότητες της περιόδου της Τουρκοκρατίας. Η πιθανότητα αδιατάρακτης συνέχειας της παραγωγής ή το ενδεχόμενο της εκ νέου εμφάνισης κέντρων επεξεργασίας κατά τη βυζαντινή και την οθωμανική περίοδο αποτελούν αντικείμενο μελέτης των αρχαιολόγων.
ΠΗΓΗ:
Νεραντζής Νεραντζής, Η βυζαντινή μεταλλευτική και μεταλλουργία στην Ανατολική Μακεδονία, APXAIOΛOΓIA & TEXNEΣ, τεύχος 103
